Resmin referansi (tum bu yesil yaziyi koymam gerekiyormus-blog yazimin gerisi icin siyah karakterleri takip edin): "Kiribati on the globe (Polynesia centered)" by TUBS - Own workThis vector graphics image was created with Adobe Illustrator.This file was uploaded with Commonist.This vector image includes elements that have been taken or adapted from this: Polynesian triangle.svg (by Gringer).. Licensed under CC BY-SA 3.0 via Wikimedia Commons - http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Kiribati_on_the_globe_(Polynesia_centered).svg#/media/File:Kiribati_on_the_globe_(Polynesia_centered).svg
Kiribaslarin en onemli gelir kaynaklari turizm, balikcilik ve hindistan cevizi uretimi. Kiribati'ye Japonya'dan direk ulasim mevcut. 33 mercan adasindan olusan Kiribati'nin essiz dogasi ve okyanus insanlarinin eglenceli kulturu adalardan turistin eksik olmamasini garantiliyor. Okumakta oldugunuz bu yazi maalesef bir gezi yazisi degil.. hatta pek yakinda bir cografya bilgi yazisi olmaktan da cikacak.
Izledigim belgeselleri de malum buradan paylasiyorum.. ama cok uzulerek belirtmeliyim ki, Kiribati ile ilgili internette bircok video olmakla birlikte detayli ve Kiribaslarin sorunlarina yapici bir bakis acisi getiren her hangi bir yapima biz bugune kadar ulasamadik.
Yazimin amaci sizlere bir yardim cagrisini iletmek. Kiribati Cumhurbaskani Anote Tong tum dunyaya sesini duyurmaya calisiyor. Iklim degisimi yada eski adiyla kuresel isinmanin ilk kurbanlari Kiribaslar.. Ulkeleri kayboluyor.. Gelgit akintilari yavas yavas koylerini, kasabalarini yutuyor.. Su anda karbondioksit uretimini dunya capinda durdursak bile Kiribati'nin buyuk cogu sular altinda kalacak.. Cunku adalarin hemen hepsi neredeyse deniz seviyesinde.
Fotograflar http://www.traveltourismblog.com/kiribati.php den alinmistir.
Tek bir buyuk adada yasasaydik diyor Anote Tong, adanin etrafina duvar orer, mangroove agaclari ile okyanisin etskisini koylerimizden uzak tutar, belki kendimizi koruma sansimiz olabilirdi..
Maalesef karsilastiklari felaket bu kadar basit degil.. Ustelik Kiribaslar karbondioksit uretmiyorlar bile.. Okyanus suyundaki degisiklikler yuzunden hindistan cevizi agaclari da oluyor ya da verimliligini kaybediyor, avlandiklari alanlarda da balik bulmakta zorlaniyorlar..
Anote Tong'un kendisinden yasadiklairni dinlemek ve adalarin muhtesem manzarasina goz atmak isterseniz ilk onerecegim video:
Kiribati: The President's dilemma-Kiribati: Cumhurbaskaninin ikilemi
Kiribaslar cok hakli olarak multeci statusunde goce zorlanmak istemiyorlar. Hem kendi adalarinda hem de en yakin anakaralarda yatirim yaparak kendilerine bir gelecek hazirlamaya calisiyorlar.. Kiribati zaten dunyanin fakir ulkelerinden, sartlar zorlastikca daha da fakirlesiyorlar. Yabanci yatirimci ise 50 yil sonra yok olacagini dusundugu bir ulkeye yatirim yapmaktan kaciyor.
Resim climetachange.gov.ki'den alinmistir.
Anote Tong eninde sonunda adalarini terk etmek zorunda olduklarinin farkinda.. Tek istedigi adalari insanca terk etmek ve her nereye gitmek zorunda kalacaklarsa orada siginmaci durumunda kalmamak.. Ki bu da bir istek degil, sanayilesip Kiribaslarin 4000 yildir yasadigi adalari batiran toplumlarin boynunun borcu..
Kiribati ile ilgili daha fazla bilgiye ulasmak isteyenler icin:
Wikipedia sayfasi ile baslayalim.. http://en.wikipedia.org/wiki/Kiribati
Ilkim degisimi ve Kiribati Cumhuriyeti ile ilgili Youtube videolari:
https://www.youtube.com/watch?v=9P7jXveokDY
https://www.youtube.com/watch?v=-jMddhJNr9U
https://www.youtube.com/watch?v=Z5wRA6AipH4
https://www.youtube.com/watch?v=8Vy0rZrIhFI
Elimizden ne gelirki diyenlere son sozum: en azindan biz Kiribaslarin yardim cagrisini duyalim..belki gun gelir yapabilecegimiz bir sey kesfederiz..