Ceyhun Kirimli online: Şerit ihlali uyarı sistemi nedir ve nasıl çalışır?

Günümüzde sürüş güvenliğini ve konforunu artırmak için teknolojik gelişmeler sıkça kullanılıyor. Bunun en son örneklerinden biri de şerit ihlali uyarı sistemi. Bu sistem basit bir kameradan oluşan bir güvenlik sistemidir. Fakat başarıyla kazaları engelleyebilir. Kamera ve komplike bir görüntü işleme algoritmasindan oluşan sistem, yollardaki çizgileri nasıl takip ettiğinizi gözlemler. Sinyal vermeden şerit değiştirdiğiniz de ise sizi uyarır. Bu teknoloji özellikle son yıllarda epey bir gelişme gösterdi ve isim değiştirerek şerit koruma yardım sistemine dönüştürüldü. Şerit koruma yardım sistemi aracınızı otomatik olarak şeritlerin ortasında tutmak için gerektiğin de direksiyonu çeviren bir sistemdir. Direksiyonun açısındaki bu düzeltmeler oldukça yavaş dolayısıyla hissedilmesi zor ve hatta sürücü tarafından manuel olarak engellenmesi her zaman mümkün.

Şerit ihlali uyarı sistemi aslında güvenlik çemberi denen daha genel bir sistemin bir üyesi. Adaptif cruise kontrol, şerit ihlali uyarı sistemi ve şerit koruma yardım sistemi, kör nokta uyarı sistemi, geri park sonar sistemi ve geri görüş kamerası bu güvenlik çemberi sisteminin üyeleri olarak sayılabilir. Bütün bu sistemler aslında günlük sürüş koşullarının büyük bir kesiminde aracın kendi kendini sürebilmesi için yeterli. Fakat yinede bu genel sistem sürücünün elleri direksiyonda değilse devre dışı kalıyor. En azından şimdilik, ve tabiki bu çok yakında değişecek.

Şerit ihlali uyarı sistemi nasıl çalışır?

Günümüzde kullanılan şerit ihlali uyarı sistemlerinin büyük bir kesimi ön camın üst orta kısmına takılı olan (çoğu zaman iç dikiz aynasının bir parçası olarak) bir kameradan oluşmakta. Kamera aracın katettigi yolu video'ya kaydediyor ve bu dijitalize edilmiş görüntüler kesikli yada kesiksiz şerit izlerini takip eden bir sistemle destekleniyor. Araç şeritlere çok yaklaşınca ise sürücüye değişik uyarılar veriliyor. Bu uyarılar işitsel, görsel ve hatta dokunsal (direksiyonun yada sürücü koltuğunun titreşmesi gibi) olabiliyor (yada bunların kombinasyonları). Örneğin, bazı araçlarda aracınız sol şeride yaklaşiyorsa koltugunuzun sol kısmı titreşiyor, sağa yaklaşıldığında ise sağ kısmı...

Şerit koruma yardım sistemi ise aracın şeritlere yaklaşıldığını algılayarak direksiyonu çok küçük açılarla çeviriyor ve aracınızın şeritleri ortalamasını sağlıyor. (bazı sistemlerde ise direksiyonun çevrilmesi yerine, aracın yöneldiği doğrultunun aksi tarafındaki ön tekerin otomatik olarak yavaşlatılması ile yapılıyor, her iki durumda da direksiyon dondurulmuş oluyor.)

Daha nadir olarak kullanılan bir diğer yöntem de ise, lazerler yada kızılötesi sensörler kullanılıyor. Bazı araçlarda ise geri görüş kamerası da sistemin şerit takibini daha kolaylaştırmak amacıyla ön kamera ile birlikte kullanılabiliyor (Örneğin; Nissan Altıma).

Çok amaçlı ön kamera başka ne amaçlarla kullanılıyor?

Şerit ihlali uyarı sistemi
Şerit koruma yardım sistemi
Önden çarpma uyarı sistemi

Sistem aracınızın önündeki engellerle aracın arasındaki mesafeyi, ve engellerin araca göre hızını hesaplayarak, aracinizinda hızını kullarak, çarpışma ihtimalinin yüksek olduğu anlarda sizi görsel ve işitsel olarak uyarıyor. Kamera kullanılan sistemlerde öndeki aracın kameradaki görüntüsünün büyüme hızı hesaplanarak, araca ne hızla yaklastiginiz hesaplanabiliyor.

Silecek hızı kontrolü

Bazı araçlarda kameradaki görüntünün camdaki yağmur damlaları dolayısı ile bulaniklasmasi sonucu silecekler otomatik olarak devreye sokuluyor. Aracın hızına göre sileceklerin hızı da değiştirilebiliyor. (Bu sistem çok yaygın değil, çünkü çoğu araçta çok daha eski bir sistem olan yağmur sensorleri kullanıyor, on kameraların araçlarda kullanılması ise çok daha yeni bir teknoloji...)

Adaptif hız kontrolü

Subaru Eyesight (görüş alanı) sistemi aracın ön camında stereo kamera sistemi kullanarak (derinlik algılanmasına imkan veren 3 boyutlu bir görüntüleme sistemi) çoğu adaptif hız kontrol sisteminde bulunan bir radar gibi çalışabiliyor. Radarlar çok daha uzak nesnelerin aracinizdan ne kadar uzakta olduğunu hesaplayabilse bile, bu sistemde yakın nesneler için bir radar kadar hassas olabiliyor. Yani otoban hız limitlerini çok aşmıyorsanız, sistem güvenli olarak kullanılabiliyor.

Trafik işaretlerinin algılanması

Kameranın kaydettiği görüntüler gelişmiş bir örüntü (ingilizcesi 'pattern') tanıma algoritması ile devamlı olarak incelenir ve tanımlanan trafik işaretleri ve uyarılar gösterge de sürücüye gösterilir. Tanımlanabilen işaretler arasında hız limitleri, geçici yol yapımı hız limitleri yada sis uyarıları sayılabilir. Bu sistem şu anda sayılı araçlarda bulunmaktadır. Aracınız hız limitini algıladığında cruise kontrol sistemi devrede ise hızınızı otomatik olarak ayarlar (izin verilen yasal limit aşımınıda hesaplayarak...)